ارزیابی عملکرد فرآیندی است که به‌وسیله آن انجامِ کارِ کارکنان در فواصلی معین و به‌طور رسمی، مورد بررسی و سنجش قرار می‌گیرند. شناخت کارکنان قوی و اعطای پاداش به آن‌ها و از این طریق، ایجاد انگیزه برای بهبود عملکرد آنان و سایر کارکنان، از جمله علل اصلی ارزیابی عملکرد است. در گذشته، مدیران كلاسیك ارزیابی عملكرد را فقط به‌منظور كنترل كار كاركنان انجام می‌دادند، درحالی‌که امروز جنبه راهنمایی و ارشادی این عمل، اهمیت بیشتری یافته است. هدف اصلی از ارزیابی عملكرد این است كه اطلاعات ضروری درباره نیروهای شاغل در سازمان جمع‌آوری گردد و در دسترس مدیران قرار گیرد تا آن‌ها بتوانند تصمیمات بجا و لازم را در جهت بالا بردن كمیت و كیفیت كار كاركنان اتخاذ نمایند.

این ارزیابی‌ها، غالباً با پایش مستمر برخی از شاخص‌های کلیدی عملکرد و نتایج (KPI & KRI) در سه حوزه‌ی نتایج فردی، رفتارها و ویژگی‌ها، ساماندهی می‌شوند و یا در مواردی با تهیه مدل‌هایی از رفتارهای پرسنل در انجام امور یا پیش‌بینی زمان‌ها و هزینه‌های انجام کارها توسط پرسنل، میسر می‌شوند.

در کنار ارزیابی عملکرد پرسنل توجه به تحلیل‌های جابجایی‌های پرسنل (امور کارگزینی)، تحلیل اثربخشی آموزش‌های ضمن خدمت و حتی تحلیل حضوروغیاب پرسنل، نیز بسیار مؤثر خواهد بود.

در این‌گونه تحلیل‌ها، شاخص‌های کلی زیر قابل ارزیابی خواهند بود :

• شاخص‌های احرازی (پیش‌نیازی)
• شاخص‌های پایه کیفیت خدمات
• شاخص‌های انگیزشی
• شاخص‌های رفتاری
• شاخص‌های مدیریتی
• شاخص‌های تخصصی (عملکرد انجام وظایف سازمانی)
• شاخص‌های اثربخشی
• شاخص‌های توانمندی
• شاخص‌های رضایت شغلی
• همچنین تعریف و تعیین شاخص‌های اختصاصی سازمان در برای ارزیابی عملکردها

شایان‌ذکر است مدل‌سازی داده‌های مرتبط به ارزیابی عملکردی سازمان یکی از پایه‌ای‌ترین امور در تحلیل‌های سازمانی در حوزه نیروی انسانی و همچنین حوزه کارایی و اثربخشی امور خواهد بود.